De gemiddelde school is een erg prikkelrijke en vaak niet heel autisme-vriendelijke omgeving. Op de middelbare school is dit zo mogelijk nog een tandje erger dan op de basisschool. Denk bijvoorbeeld aan drukke en luidruchtige klasgenoten, veel huiswerk, onverwachte overhoringen, het constant wisselen van klaslokaal, gedrang op de gangen en die luide bel of zoemer waar je je iedere keer weer het leplazarus van schrikt.
Dit klink allemaal heel dramatisch, maar je kunt heel goed omgaan met autisme op school. Zo maak je als autist het beste van je schoolperiode:
Afspraken met school en docenten
Om jouw leven met autisme op school zo soepel mogelijk te laten verlopen, kun je afspraken maken met de school voor hulp en begeleiding. Schaam je niet om aan docenten en begeleiders te vertellen waar je last van hebt: hoe meer zij weten, hoe beter ze je kunnen helpen.
Rustige pauzeplek
Kun je niet goed tegen de massale drukte in de pauzes, zoek dan een rustige pauzeplek buiten de aula. Is die er niet? Maak dan met de school afspraken over een rustig pauzelokaal. Misschien zijn er wel meer autisten en hypersensitieve personen op school die daar behoefte aan hebben!
Hulp bij planning
Als autist is het soms moeilijk om het overzicht te bewaren. Zorg daarom voor een fijne agenda die je strak bijhoudt, en vraag hulp van je docent of mentor bij het plannen van je huiswerk. Zeker als je veel moet leren voor meerdere toetsen is het fijn als iemand je helpt bij het indelen daarvan. Er zijn ook scholen die naschoolse huiswerkbegeleiding aanbieden, hier kun je ook goed gebruik van maken!
Extra tijd bij toetsen en examens
Als autist heb je recht op extra tijd en eventueel andere aanpassingen (bijvoorbeeld een apart lokaal) bij toetsen en examens. Je hebt hiervoor wel een verklaring van een deskundige nodig, bijvoorbeeld een psycholoog of psychiater.
Overige hulpmiddelen
Voor scholieren met een handicap zijn verschillende hulpmiddelen beschikbaar. Tegenwoordig zijn er een hoop scholen waar al met laptops en tablets gewerkt wordt. Werkt jouw school nog met werkboeken en schriften, maar heb je moeite met de informatieoverdracht van je gedachten naar een schrijfbeweging, vraag dan of je een laptop kunt krijgen. Dit kan enorm helpen!
Zo zorg je voor minder prikkels tijdens de les
Zorg voor een vaste, eventueel aparte plek
Een vaste plek scheelt een hoop stress aan het begin van de les. Zo kun je bewust kiezen voor een plek voor in de klas (minder afleiding) of juist achterin (meer overzicht). Vind je het prettiger om alleen te zitten? Laat dit dan ook weten aan de docent.
Geef aan wanneer je teveel prikkels binnen krijgt
Laat de docent weten dat jouw autisme betekent dat je snel overprikkeld raakt, en hoe hij/zij dat kan zien en je kan helpen als het fout dreigt te gaan. Dit kan bijvoorbeeld met het overprikkelingsstoplicht, een “niet storen”-bordje op je tafel of het opsteken van je hand.
Wat doe je als je overprikkeld raakt?
Spreek ook met je docent af wat er moet gebeuren als je (bijna) overprikkeld raakt. Voorkomen is beter dan genezen, dus zorg er op tijd voor dat je bijvoorbeeld rustig op de gang mag werken of even de klas uit mag om een klas water te drinken, wat voor jou prettig is. Ook kun je denken aan het afspreken van hulpmiddelen zoals oordopjes, een noise-cancelling koptelefoon, zonnebril of sjaal.
Thuis
Als je naar een reguliere school gaat, krijg je hoogstwaarschijnlijk huiswerk mee. Maak je geen zorgen: sommige docenten plannen tijd tijdens de les in om alvast aan je opdrachten te werken. Zo heb je thuis al minder werk!
Huiswerk
Zorg voor een vaste routine voor huiswerk. Wanneer je thuiskomt, is het belangrijk om eerst even te ontprikkelen, bijvoorbeeld een halfuurtje op de bank met een lekkere kop thee of chocolademelk. Pak daarna je agenda erbij voor je huiswerk. Ben je nog niet klaar wanneer het etenstijd is? Ga dan na het eten verder, maar maak het niet te laat. Heb je weinig huiswerk en ben je erg vroeg klaar? Maak dan alvast wat extra huiswerk van de volgende dag. Zorg dat je een vaste plek hebt voor je huiswerk waar je zo min mogelijk gestoord wordt. Een bureau op je eigen kamer bijvoorbeeld, met daarnaast een boekenkast waar je al je schoolspullen bewaart.
Ochtend zonder stress
Moet je vroeg op omdat het een behoorlijk eind fietsen is naar school? Pak dan de avond van tevoren je tas in, leg je kleren alvast klaar en maak alvast een broodtrommeltje. Zo kun je je ochtend lekker rustig en overzichtelijk beginnen.
Voor de ouders
Hoe gaat het op school?
Voor de ouders: praat met je kind over hoe het op school gaat. Vraag naar zijn dag, of hij nog cijfers heeft teruggekregen (een 10 betekent slagroom op de chocolademelk!), of er veel huiswerk gegeven is, en of er drukke toetsperiodes aankomen.
Ook kan het waardevol zijn om af en toe met je kind en de mentor om tafel te gaan. Dit biedt vaak weer een heel ander perspectief, en daarnaast kan een beeld van de thuissituatie voor een docent ook heel waardevol zijn om de juiste hulp te geven bij autisme op school. Als een kind bijvoorbeeld zo overprikkeld en moe thuiskomt dat hij geen energie meer heeft voor huiswerk, dan heeft het bijvoorbeeld weinig zin om boos te worden of zelfs strafwerk geven. Er kan dan beter gericht naar een oplossing worden gezocht. Een autismecoach aan tafel kan hier goed bij helpen.
Help met ontspannen
Sommige autisten kunnen tijdens hun huiswerk helemaal hyperfocussen op bepaalde vakken of projecten en compleet vergeten dat de buitenwereld ook nog bestaat. Herinner je kind eraan om af en toe iets te eten en te drinken (breng thee bijvoorbeeld), naar de wc te gaan, om een blokje om te lopen of op tijd naar bed te gaan.
Daarnaast: stel je kind gerust als er een spannende periode, of moeilijke toets aankomt. Een onvoldoende is niet erg, als je maar je best hebt gedaan.
